Trambaan als Groene Loper door IJsselstein

Veilig tramvervoer

Tijdens de buitendienststelling van de sneltram Utrecht-Nieuwegein-IJsselstein eind februari 2022 wordt er in IJsselstein volop snoeiwerk gedaan aan de bomen langs het spoor. Er wordt vanwege veiligheid gesnoeid, want door achterstallig onderhoud aan de groenstroken en de bomen is er meer kans op vallende takken op bovenleiding en spoorbaan. 

Complexe beheersituatie

Het beheer van de bomen langs de trambaan is complex georganiseerd. Voor het reguliere groenonderhoud in IJsselstein wordt uitvoeringsorganisatie RMN ingezet. Maar dat geldt niet voor het beheer langs de trambaan. Gemeente IJsselstein en Provincie Utrecht (met het trambedrijf) hebben afgesproken dat alleen bevoegde (lees gecertificeerde) spooraannemers het beheer en onderhoud mogen uitvoeren langs de trambaan. Dus wat te doen met bomen die in het beheergebied van de Provincie groeien? Of bomen die wortelopdruk veroorzaken op de openbare weg langs het spoor?

Grootschalige bomenkap

Al ruim twee jaar zijn gemeente IJsselstein, Provincie Utrecht en het trambedrijf bezig om de onveiligheid voor het tramvervoer en de trambaan op te lossen. De keuze is gevallen op grootschalige bomenkap. Langs de Randdijk, Prins Willem Alexanderdijk en Poortdijk worden 75 bomen gerooid. Ook wordt op verschillende plekken de onderbegroeiing van struiken en lage planten verwijderd.

Kap met kappen

De verontwaardiging en boosheid van de inwoners van IJsselstein over de aangekondigde bomenkap is enorm. Men voelt zich overvallen, terwijl de gemeente er toch al langer mee bezig is? Waarom is er niet eerder over gecommuniceerd? Er ontstaat een spontane actiegroep Kappen met Kappen en ook de groep bomenridders groeit flink. Elke boom telt, juist nu. 

Op bestuurlijk niveau zoeken de wethouder en de gedeputeerde samen naar een alternatief voor de bomenkap. Meer intensief beheer door goed snoeien blijkt een prima oplossing te zijn om de veiligheid te vergroten.

Bewoners informatiebijeenkomst

Woensdag 16 februari is de fysieke informatieavond voor omwonenden. De wethouder vertelt wat de werkzaamheden langs de trambaan nu gaan worden. Er worden geen bomen gekapt in 2022, maar er wordt wel uitgebreid gesnoeid.

Tegelijkertijd is ook duidelijk dat deze situatie rond het goed beheer van de bomen en ondergroei langs de trambaan is ontstaan, omdat de groengebieden ondergeschikt zijn aan de kwesties van veiligheid en technische staat van het spoor. Maar is de trambaan niet veel meer dan steen, staal en snelheid? Het is tijd om integraal en toekomstgericht naar het spoor te gaan kijken.

Trambaan als groene loper

We stappen uit de dagelijkse beheerwerkelijkheid naar de toekomst. Wat is het toekomstbeeld van de trambaan over 5 jaar, over 20 jaar en over 30 jaar? Wat betekent die strook land dwars door de stad nu eigenlijk voor de stad en de inwoners?

Als je breed en integraal naar de trambaan met groengebieden erlangs gaat kijken, dan valt op dat er volop kansen zijn voor flora en fauna. Waarom? Omdat het niet een verblijfgebied is voor mensen. Anders dan de openbare ruimte in IJsselstein, is de groenstructuur langs het spoor niet geschikt en niet veilig als gebruiksruimte. Dat opent de weg voor meer gerichte inrichting voor planten en dieren. Langs de hele lengte van het IJsselsteinse spoor kunnen we de groengebieden verbeteren en zo de biodiversiteit versterken.

Klimaat en beleving

Een belangrijk element voor de Groene Loper IJsselstein is het klimaat. Wat draagt de trambaan met de groengebieden bij, als het gaat op klimaatadaptatie? In Amsterdam worden de stenen tussen de rails al omgezet naar gras met een goed doorlaatbaarheid. Is dat een goed idee voor onze IJsselsteinse situatie?

Beleving van inwoners en bezoekers (tramreizigers) wordt ook belangrijk. Hoe willen we dat zij naar de trambaan en het groen kijken? Van “fijn dat we geen tram zien” tot “wat een briljante bloemenzee zie ik toch”.

Samen met inwoners

Dat doen we niet alleen, maar samen met inwoners, belangenorganisaties en experts, met collega’s bij de gemeente, de Provincie en het trambedrijf. We pakken het participatief aan, want de trambaan is wel van de samenleving.

De Groene Loper is niet een kortlopend project, we verwachten een traject (programma) van vele jaren. Stap voor stap gaan we het hele spoor met groengebieden aanpakken. Zo werken we toe naar het toekomstbeeld dat we ook samen gemaakt hebben.

Mijn werk als beleidsadviseur Leefomgeving

Sinds mei 2021 werk ik als Beleidsadviseur Leefomgeving en Openbare Ruimte in IJsselstein. De aanpak van de bomen en ondergroei langs de trambaan is een van de vele projecten en activiteiten die ik uitvoer. Samen met de uitvoerder RMN (en vanaf maart 2022 met de nieuwe groenbeheerder) werk ik aan een goede openbare ruimte. Mijn werk zit vaak op het snijvlak van beleid en uitvoering. Zeker geen bureaubaan, want als je niet weet wat er buiten speelt, dan blijft beleid slechts papier.

Met de gemeente IJsselstein ben ik op zoek naar collega’s. Beleidsadviseurs die ook gevoel voor de straat, het plantsoen en de bomen hebben. En het fijn vinden om inwoners te helpen en van hun vragen en adviezen te leren. Als je vindt dat deze baan bij jou past, neem dan contact op: mail naar m.verhijde@ijsselstein.nl of naar info@ijsselstein.nl. Vermeld daarbij: Functie Beleidsadviseur Leefomgeving. Dank voor je reactie!